Loon op Zand kent al 45 jaar een uniek huis-aan-huisblad Rond de Toren dat informeert wat er in het dorp gebeurd, dat lokale adverteerders een podium biedt en waarin lezers zaken die hun ter harte gaan aan de orde kunnen stellen. Niet alle lezers echter, want wie standpunten inneemt die niet stroken met de ideeën van de lokale politieke partij Lijst Loon op Zand is al gauw ‘beledigend’ en komt er dus niet in. Onderstaand stuk is mijn tweede bijdrage die door de redactie werd geweigerd. Reden is dat ik mensen met name noem en dat zou beledigend zijn. In het stuk waarop ik reageer, wordt ik zelf niet met name genoemd, maar desalniettemin wel beledigd. Dat vraagt om een reactie, maar zoals in Loon op Zand de Monumentenwet niet lijkt te gelden, geldt nu blijkbaar het recht op vrije meningsuiting ook al niet meer…
Wij geven het Witte Kasteel een toekomst
Het moet voor de lezers van Rond de Toren [van 12 januari 2012] een hele geruststelling zijn dat hun dorp aan de goede zorgen is toevertrouwd van Guus van Es. Er is weinig waarvoor hij niet zorgt en als dat wat langzaam gaat dan is dat de schuld van ‘de democratie’. Die zorgt er immers voor dat wij – inwoners van Loon op Zand – ook nog iets in te brengen hebben, en dat houdt zo op. Guus van Es weet niet alleen hoe het allemaal moet, en zou het ook graag allemaal voor ons doen (als we maar niet zo lastig zouden zijn, was het al lang gebeurd), hij past zelfs op ‘de financiële reserveringen’. Welke zouden dat zijn? Ik ben nog steeds verantwoordelijk voor mijn eigen financiën en ik neem aan dat de meeste lezers dat ook zijn. Die van de gemeente dan? Laat ik nou altijd hebben gedacht dat we daar een gemeentebestuur voor hebben.
Guus van Es doet voor ons nog veel meer en hij is daarmee zo belangrijk dat hij in zijn hele bijdrage in de vorige Rond de Toren consequent naar zichzelf verwijst met ‘wij’. Dat doet normalerwijze de koningin en soms een burgemeester, maar Van Es is geen van beide, dus wie is ‘wij’? Uit welke lieden bestaat dit geheim genootschap dat Loon op Zand regeert? Van Es legt het ons niet uit, maar voor zover ik weet is ‘wij’ is een clubje van Loonse ondernemers dat weet hoe het met ons dorp moet, dat weet hoe zij daar zelf beter van worden, dat democratie maar lastig vindt en dat lak heeft aan andere mensen die toevallig ook in Loon op Zand wonen. Guus van Es werpt zich nu op de als spreekbuis van deze groep waarvan we alleen maar kunnen raden wie er verder allemaal in zitten. In elk geval is daar Jan van Besouw, onze grote weldoener die bij voorkeur in stilte en op de achtergrond opereert. Hans Waijers zal ook wel lid zijn. Hij was in elk geval vaste gast aan de wekelijkse borreltafel in de Kiosk waar onze Loonse ondernemers hun zaakjes regelen. Hij was ook de wethouder die onze gemeente nog verder en dieper de financiële afgrond in loodste dan zijn voorgangers al hadden gedaan, en dat op een manier die in de landelijke politiek hoogstwaarschijnlijk aanleiding zou vormen voor een parlementaire enquête.
Het is overigens ook helemaal niet onwaarschijnlijk dat het Hans Waijers is geweest die de verkoop van het Witte Kasteel aan Wim de Pundert heeft ingeleid. Als dat klopt, kan hij volop medeverantwoordelijk worden gehouden voor de abominabele toestand waarin dat kasteel – en de hele buitenplaats – nu verkeert.
‘Wij vechten voor behoud’ van het Witte Kasteel, schrijft Guus van Es, maar een realistisch en uitvoerbaar plan voor dat behoud ligt er niet. Bovendien wordt hierover niet gecommuniceerd. Ook mij gaat het kasteel aan het hart, als inwoner van Loon op Zand, maar ook als bijna overbuurman, als historicus die de geschiedenis van het kasteel redelijk goed kent en die iets weet van het behoud en beheer van erfgoed. Maar als ik Guus van Es wat vraag, ben ik lastig en als ik aanbied dat ik zou willen meedenken, krijg ik niet eens een reactie. Democratie en inspraak zijn vieze woorden en feiten, ach, die nemen we ter kennisgeving aan en leggen we vervolgens naast ons neer.
Er komt dit jaar een ‘vereniging van eigenaren Wit Kasteel’, zo laat Guus van Es ons weten. ‘Wij’ gaan het kasteel kopen. Mooi plan, en wat gaan ‘wij’ er dan mee doen? Ik vrees dat de historische buitenplaats Loon op Zand – en dat is heel wat meer dan alleen het Witte Kasteel – van de regen in de drup komt. Dus hierbij geheel ongevraagd (en gratis!) mijn advies aan ‘wij’, aanstaande eigenaren van het Witte Kasteel: Mooi als jullie het kunnen kopen. Doen! Maar draag het daarna alsjeblieft zo snel mogelijk, en zo nodig om niet, over aan een instelling die duurzaam zorg kan dragen voor het herstel en behoud van de historische buitenplaats Loon op Zand. Te denken valt daarbij aan de stichting Brabants Landschap of de Vereniging Hendrick de Keyser. Die hebben namelijk verstand van zaken en een visie op de lange termijn en hebben geen last van dorps eigenbelang. Dus als ‘wij’ het echt zo goed voor hebben met ons kasteel, laat dat dan zien door nu eens in de buidel te tasten zonder daar zelf iets anders voor terug te willen dan – inderdaad – het behoud van kasteel en buitenplaats. Daarna zal ik graag voor elk van ‘wij’ een lintje aanvragen.
Over de Kasteelweide kunnen we kort zijn. Ik geloof niet dat Guus van Es daar iets aan heeft gedaan. De weide ziet er mooi uit – voor even, want straks is het geen wei meer, maar een voortuin. Dat bij de inrichting de hand is gelicht met de Monumentenwet zullen we maar even vergeten. Wetten zijn al net zo hinderlijk als democratie.
En de supermarkt, de ontsluitingsweg Molenwijk, de bushalte Kerkstraat en de verkeersafwikkeling in ons dorp, dat komt allemaal best goed. Met wat geduld en daar heeft Loon op Zand veel ervaring mee. Denk aan het fietspad naar De Moer!
Lauran Toorians
LauranToorians@cs.com
http://toorians.webuda.com
#
Enkele reacties:
– Goed verhaal. Jouw beeldende beschrijving geeft zelfs mij als buitenstaander een beeld van wat daar gebeurt. Maar misschien komt dat omdat ik dit soort verhalen vaker ben tegengekomen. Denk maar aan wat je in Den Bosch nogal eens wordt gezegd over monumenten en particuliere belangen. Ik mag niet hopen dat dit typisch Brabants is, maar soms denk ik dat dit wel het geval is. Goed in ieder geval dat je er iets aan probeert te doen.
– Wij vinden een geweldig goed stuk wat je geschreven hebt. De waarheid mag ook wel eens echt verteld worden. Wij zijn achter jou stuk. Geweldig.
– (…) omdat ik net als jij een behoorlijke draad los heb in zulke situaties en simpelweg niet kan accepteren dat klootzakken iets naar de verdommenis laten gaan.
– Goed (triest) stuk. Hoop dat je het doorstuurt naar de krant.
– Tja, da’s natuurlijk tegen veel zere benen en daar kunnen er maar weinig tegen, zo recht voor de raap. Heel jammer dat ze de kennis, hulp en betrokkenheid naast zich neerleggen en eigenbelang boven dat van het Witte Kasteel stellen.
– Los van de inhoud wil ik je maar een advies geven: maak hier geen obsessie van! Sterkte.
– Die lui daar in Loon op Zand verdienen je inzet niet eens. Maar ja, hoe behoud je anders een kasteel?
– Sterk stuk, zou je het geplaatst krijgen zonder de namen of met gefingeerde namen of afkortingen of zo? Wat een gedoe! Sterkte!
– Mooi stukkie. Complimenten!
– Ik heb het gelezen en geef je wat betreft de inhoud helemaal gelijk. Ik wil het zelfs nog sterker – maar niet in het openbaar – formuleren. Ik heb het vermoeden dat Guus aan hoogmoedswaanzin leidt. Jouw manier van schrijven is heel strijdvaardig en aanvallend. Ik kan me voorstellen dat de redactie van Rond de Toren zoiets niet wil publiceren, maar ze zouden ook niet mogen weigeren. Ze horen het te plaatsen en zich te distantiëren van de inhoud. Als je er iets mee wilt in het openbaar dan kun je met het thema Guus wel een carnavalswagen bouwen of een carnavalsbuut maken. Maar ik vermoed dat jij net zoals ik niet van carnaval houdt.