Author Archives: Lauran Toorians

2024: Het jaar van de bedreigde natuur

Het is tegenwoordig altijd wel ‘het jaar van iets’. Om maar een greep te doen: 2024 is het jaar van het bos, van de hermelijn, van de wesp en van de huismus. Dat had best samen gekund in ‘het jaar van de bedreigde natuur’, maar misschien is het ook het jaar van de versnippering, of […]

Toen Brussel nog bruiste. ‘Belgische avant-garde 1880-1900’ in Brugge

In 1899 publiceerde de Amerikaanse socioloog en econoom Thorstein Veblen zijn Theory of the Leisure Class, een kritische analyse van een klasse die in de tweede helft van de negentiende eeuw was opgekomen: gegoede burgers, zelfstandige ondernemers en magistraten die het zich konden veroorloven het grootste deel van hun tijd aan andere zaken te besteden […]

In memoriam Elisabeth

In mijn leven heb ik de dood al vaak gezien. Vaker dan veel van mijn leeftijdgenoten, denk ik wel eens. Maar dat weet ik niet zeker. Ik houd geen statistieken bij. Mijn ouders heb ik goddank nog, laat dat nog lang zo blijven. Maar al mijn grootouders, teveel ooms en tantes, vrienden van mijn ouders, […]

Ode an die Freude

LUDWIG VAN BEETHOVEN, Hirnbesitzer, 250 Jahre . . 16/17 – 12 – 1770                  16/17 – 12 – 2020 . . . O welche Lust, in freier Luft Den Atem leicht zu heben!      

Kleine IJstijd

We praten over klimaatverandering alsof het een politiek probleem is dat sinds gisteren speelt en dat ons morgen nog niet zal treffen. Niets is minder waar. Sinds de laatste ijstijd, zo’n 12.000 jaar geleden, wisselen meer en minder koude perioden elkaar nog steeds regelmatig af. Op deze tijdschaal bezien, hebben we net een ‘kleine ijstijd’ […]

רש”י – Rasji

In 2005 was het precies negenhonderd jaar geleden dat een van de grootste Bijbelcommentatoren van de middeleeuwen overleed. Hij leefde in het Franse Troyes in de Champagne, waar hij uitgebreid werd herdacht en de Franse posterijen brachten zelfs een speciale postzegel uit. Rabbi Sjlomo Jitschaki (יצחקי‎‎ רבי שלמה) was een joodse geleerde die ook veel […]

De feitenvrije tijd van de NRC

Graag feliciteer ik de NRC met haar feitenvrije chef van de redactie Wetenschap. De twintigste eeuw begon echt met 1 januari 1901. Dat is een feit. Maar omdat “het normale taalgebruik” (de vox populi ofwel het gesundes Volksempfinden) het anders doet, buigt de chef-redacteur. En dat op dezelfde dag waarop wereldwijd wetenschappers de straat op […]

Rutte gaat emigreren

Premier Rutte in een advertentie in het AD (23 januari 2017): ‘Als het jou hier niet bevalt, ga het land uit, ga weg! Dat is toch de keuze die je hebt?’ Conclusie: Rutte gaat emigreren. Samen met Wilders, waarschijnlijk. Hoera! En, meneer Rutte, ik word als burger van dit land graag aangesproken met ‘u’, vooral […]

Cornelis van Dalem, vergeten meester

In december 1997 presenteerde Museum Boijmans Van Beuningen Rotterdam een nieuwe aanwinst, een paneel van de vrijwel vergeten schilder Cornelis van Dalem. Hij was van 1566 tot 1573 de bewoner van het landgoed IJpelaar, tussen Breda en Bavel. Voor het schilderij werd twee miljoen gulden betaald, waarmee het de duurste aankoop was in de geschiedenis […]

Zwarte Piet: slavenhaler

Iedereen lijkt het nu zeker te weten: de Pietermannen van Sinterklaas zijn zwart en dus zijn zij slaven. Zo simpel ligt het echter niet. Het valt heel aannemelijk te maken dat de Man met de Zak niet de slaaf is, maar de slavenhaler die eeuwenlang elke zeevarende natie in West-Europa angst inboezemde. In de recente […]